Hyponatriëmie, of watervergiftiging, is een relatief onbekend verschijnsel, dat toch behoorlijk ernstige gevolgen kan hebben. Veel mensen zijn zich er niet van bewust dat zoiets onschuldigs als water, in te grote hoeveelheden wel degelijk schadelijk kan zijn. Veel mensen drinken dan ook te weinig en het advies luidt vaak om juist meer water op een dag te drinken. Toch is hyponatriëmie iets om rekening mee te houden.
Bij hyponatriëmie, de term geeft het al aan, is er sprake van een te laag (‘hypo’) natriumgehalte, of elektrolytengehalte. Dit komt doordat er naar verhouding teveel water in het systeem zit, waardoor de verhoudingen verstoord raken. In de gewone spreektaal is watervergiftiging of waterintoxicatie dan ook een gangbaardere term.
Wat zijn de gevolgen van hyponatriëmie?
De eerste verschijnselen van hyponatriëmie zijn misselijkheid en overgeven. Het lichaam probeert zo een teveel aan vocht kwijt te raken. Vervolgens kan hoofdpijn optreden, wat al duidt op een ernstigere verstoring van de natriumbalans. In de meest ernstige gevallen leidt hyponatriëmie tot het verslechteren van de cognitieve functies en stuiptrekkingen. Uiteindelijk kan hyponatriëmie de patient in comateuze toestand brengen en de patiënt zelfs overlijden.
Wanneer komt hyponatriëmie voor?
De gevolgen van hyponatriëmie zijn dus niet iets om licht over te denken. Het drinken van teveel water is echter niet eenvoudig. Sterker nog, de meeste mensen drinken er te weinig van, zoals we hierboven al aangaven. Bijna alle bekende gevallen van hyponatriëmie betreffen dan ook uitzonderlijke situaties waarbij het niet ging om het innemen van water als een gewoon onderdeel van de dagelijkse voedselinname.
Zo zijn er een aantal dodelijke gevallen van hyponatriëmie bekend onder sporters. Vooral duursporters, zoals marathonlopers, vormen een groep waarbij de waterinname in de gaten gehouden dient te worden. Ook mensen die bepaalde drugs gebruiken, zoals MDMA, xtc, zijn soms geneigd teveel water te drinken.
In beide gevallen gaat het om activiteiten waarbij het gevaar op uitdroging op de loer ligt. Om dit te voorkomen, zijn mensen nog wel eens geneigd juist teveel water te drinken. De balans is dan volledig zoek. Een betere optie in dit soort gevallen is uiteraard ten eerste de waterinname te beperken tot het noodzakelijke, en om bouillon of sportdrank met natrium te drinken in plaats van puur water.
Andere ernstige gevallen zijn opgetreden bij mensen die als onderdeel van ontgroening of marteling enorme hoeveelheden water dronken of kregen toegediend. Ook bij een zeldzame ‘verslaving’, waarbij mensen de neiging hebben continu veel water te drinken, bestaat het gevaar op watervergiftiging.
Daarnaast komt hyponatriëmie helaas ook voor bij baby’s en jonge kinderen. In sommige warme landen, waaronder India en Marokko, bestaat helaas een stug geloof dat baby’s water nodig hebben als aanvulling op de normale borstvoeding. Dit is nadrukkelijk niet het geval! In zeldzame gevallen, waarbij jonge kinderen uitdrogingsverschijnselen vertonen, zal een wateroplossing toegediend moeten worden maar deze dient voldoende elektrolyten te bevatten zodat er geen watervergiftiging kan ontstaan.
