Dat je sommige mensen vooral niet voor hun eerste kop koffie van de dag aan moet spreken, is algemeen bekend. Een ochtendhumeur is een verschijnsel waar heel wat mensen last van hebben. Of dat nu is omdat ze zelf een stevig ochtendhumeur ervaren, of dat van hun partner.
Maar waarom zijn sommige mensen zo slecht aanspreekbaar ’s ochtends, en staan anderen bij wijze van spreken dansend hun boterhammen te smeren? En is er iets aan zo’n ochtendhumeur te doen?
Wat is een ochtendhumeur?
Over het algemeen wordt het ochtendhumeur in verband gebracht met het bioritme. Avondmensen hebben hierdoor vaker last van een ochtendhumeur dan ochtendmensen. Het bioritme van avondmensen zorgt ervoor dat ze tegen de tijd dat de wekker gaat, een lager cortisolniveau hebben waardoor ze moeilijker wakker worden en minder alert zijn. Ook de productie van melatonine, een ander hormoon dat een rol speelt bij de slaapcyclus, is bij avondmensen minder goed in lijn met het tijdstip van slapen.
Overige kenmerken van de fase net na het ontwaken, die bijdragen aan het ochtendhumeur zijn onder andere een gebrek aan energie, een traag reactievermogen, gevoelens van frustratie en een verslechterde motoriek.
Iemand die net wakker is, vooral als die eerder ontwaakt dan volgens dat bioritme het geval zou moeten zijn, kan letterlijk en figuurlijk ‘minder hebben’. Het lichaam is eenvoudigweg nog niet klaar om allerlei prikkels te verwerken en hierop te reageren.
Tips om van je ochtendhumeur af te komen
Op zich is een ochtendhumeur dus niet ernstig. Veel mensen kampen ermee. Toch is het prettig als je sneller op gang komt en iets kunt doen om je fijner te voelen gedurende die eerste uurtjes van de dag.
Omdat het ochtendhumeur zo sterk samenhangt met je bioritme, ligt de oplossing ook in het aanpassen hiervan. Je kunt je persoonlijke bioritme niet helemaal veranderen maar wel enigszins beïnvloeden.
Regelmaat, zoveel mogelijk steeds op dezelfde tijd gaan slapen en de wekker zetten (dus ook in het weekend) is de beste tip die we je kunnen geven om sneller van je ochtendhumeur af te komen. Hierdoor kan je lichaam wennen aan een vast ritme en dit heeft een gunstige uitwerking op de slaaphormonen.
Een andere belangrijke tip om je ochtendhumeur tegen te gaan is eenvoudigweg ervoor te zorgen dat je voldoende slaap hebt gehad. De slaapbehoefte per persoon verschilt maar gemiddeld ligt dit ongeveer rond de 7 uur slaap per nacht.
Je dagelijkse activiteiten kunnen regelmaat en voldoende slaap best eens belemmeren. Een andere tip om je ochtendhumeur dan toch een beetje in te perken, is het aantal taken beperken dat je ’s ochtends uit moet voeren. Leg bijvoorbeeld je kleren de avond van tevoren al klaar en bereid je lunch zoveel mogelijk de dag tevoren.
Ook zorgen voor voldoende licht in huis, of even buiten een frisse neus halen, kan je ochtendhumeur eerder laten verdwijnen.
Als je een heel intensief ochtendhumeur ervaart en hierdoor echt moeite hebt normaal te functioneren gedurende een groot deel van de dag, dan kun je hulp van een arts inschakelen. Er kan dan best wat meer aan de hand zijn en er zijn bepaalde behandelingen voor deze zware vormen van ochtendhumeur in ontwikkeling die veelbelovend zijn, waaronder lichttherapie en lichte medicatie.
