Bijna een derde van alle Nederlanders ondervindt slaapproblemen. Veel mensen krijgen eenvoudigweg te weinig slaap, bijvoorbeeld doordat ze te laat naar bed gaan. Anderen lukt het gewoon niet in slaap te komen. Een ander veelvoorkomend probleem is dat de slaap zelf niet diep genoeg is: iemand kan dan voldoende slapen en toch nog steeds vermoeid zijn bij het wakker worden.
Bij al deze slaapproblemen spelen hormonen een grote rol. Het belangrijkste hormoon daarvan is melatonine. Wat is melatonine precies? En kan het innemen van extra melatonine je van je slaapproblemen afhelpen?
Melatonine: het slaaphormoon
Melatonine is een hormoon dat uit serotonine wordt aangemaakt in de epifyse, een klier in onze hersenen. De aanmaak ervan is niet constant en onder andere afhankelijk van de lichtprikkels die we ontvangen. Daaruit leidt je lichaam af of het tijd is om te gaan slapen of niet. De melatonine productie wordt beïnvloed door blauwig licht, zoals in het natuurlijke licht van de zon. Maar ook kunstmatige lichtbronnen zoals lampen, televisies en computerschermen geven een dergelijk licht af en hebben daardoor effect op de melatonine in je lichaam.
Daarnaast zijn ook andere factoren van invloed op de aanmaak van melatonine. Zo gaat deze met de leeftijd vaak achteruit. En wanneer er in het lichaam niet voldoende serotonine beschikbaar is, heeft dat eveneens een negatief effect op de productie van dit hormoon dat zo belangrijk is voor een goede nachtrust.
Melatonine als supplement
Wanneer je last hebt van slaapproblemen, dan kan dat dus samenhangen met de hoeveelheid melatonine die je aanmaakt. En daarvoor zijn supplementen op de markt die het tekort aan melatonine kunnen aanvullen. Supplementen met minder dan 3,0 mg melatonine per dosering zijn in ons land vrij verkrijgbaar. Hogere doseringen vallen onder de geneesmiddelen en gaan op recept.
Voordat je overweegt melatonine als supplement te gebruiken, is het wel raadzaam de oorzaak van je slaapproblemen na te gaan. Zo kunnen er allerlei factoren zijn die de aanmaak ervan belemmeren. Dat kunnen lichamelijke oorzaken zijn zoals leeftijd of ziekte, of bepaalde gewoonten zoals bijvoorbeeld tot laat televisie kijken in bed. Om de juiste oplossing te vinden, is inzicht in de oorzaak wenselijk.
Bovendien is er nog weinig bekend over mogelijke bijwerkingen van melatonine als supplement. Om die reden wordt zo’n supplement bijvoorbeeld voor kankerpatiënten en mensen met een auto-imuunziekte afgeraden.
Melatonine als geneesmiddel
Behalve als supplement om een goede nachtrust te stimuleren, wordt melatonine ook toegepast als geneesmiddel. Daar is dus al sprake van wanneer je een dosering hoger dan 3,0 mg neemt om beter te slapen.
Bij bepaalde ziektebeelden en stoornissen wordt melatonine toegepast om het dagelijkse ritme en de nachtrust te verbeteren, zoals bij ADHD en autisme. Ook lijkt het dat blinden en slechtzienden baat kunnen hebben bij een dergelijke behandeling, omdat zij niet de benodigde prikkels ontvangen om zelf de aanmaak te reguleren.
